‘The planet doesn’t need more successful people. But it does desperately need more peacemakers, healers, restorers, storytellers and lovers of every kind. And these qualities have little to do with success as we have defined it.‘ (David W. Orr)
Wijze woorden
Deze wijze woorden van professor Orr, kan iemand ze op een tegeltje schrijven? Waar wij succes al snel afmeten aan scores en prestaties, ziet Orr het anders. Succes gaat wat hem betreft niet over je bankrekening, je omzet, je aanzien of je kookkunsten. Orr vindt het belangrijk dat we zorg dragen voor elkaar en voor onze leefomgeving. En dat we dat ook aan onze kinderen leren. Dàt is pas succesvol. Het is alleen zo moeilijk te onthouden.
Niets gepresteerd
Soms heb ik zo’n dag dat ik mij heel succes-loos voel. Suffe rekenfouten gemaakt, deadline gemist, eten laten mislukken. Niets gepresteerd dus. Dan zit ik mij daar een partij moedeloos te wezen. Mijn energie verdampt en ik dreig te blijven hangen in een bijzonder ongezellige mood. ‘Nee, ik kan echt niet Notting Hill met je kijken, want ik heb vandaag zo weinig gepresteerd, dat moet ik vanavond allemaal in halen.’
Succes-loos of toch succesvol?
‘Hé Lama!’ zegt mijn lief dan. ‘Je hebt voor de hond gezorgd. Je pakte de fiets om de CO2-uitstoot te verminderen. Je gaf mij een peptalk toen ik opzag tegen een bespreking. Op straat hielp je een vrouw die haar huis niet kon vinden. Dan ben je toch niet succes-loos? Sterker nog, die Orr zou trots op je zijn.’
En toch heb ik ze soms, die buien. En ik weet zeker dat ik niet de enige ben die zich af en toe nutteloos voelt. ‘Succes-loos’ volgens mijzelf en vast ook volgens een paar anderen. Dan doet het mij goed om even aan de woorden van David Orr te denken.
Waar draait het om?
Want inderdaad, waar draait het nou eigenlijk om in het leven? Natuurlijk is het goed om ambitieus te zijn. Natuurlijk moet je de huur betalen en krijg je je boodschappen niet zomaar mee. Zonder twijfel geef ik mijn kinderen mee dat ik trots op ze ben als ze hun diploma halen, als ze een nieuwe baan krijgen of na hard werken promotie maken.
Nèt zo trots als wanneer ze omkijken naar hun buren, muziek maken in een verpleeghuis, weigeren plofkip te kopen of wanneer ze met een emmer padden helpen oversteken. Het is en – en.
Brede betekenis
Laten we – zeker nu – zorg dragen voor elkaar en voor onze leefomgeving. Succes uitsluitend afmeten aan je aanzien, je omzet of het aantal rekenfouten dat je maakt, ik geloof niet dat je daar gelukkiger van wordt. Ik ben blij dat succes een bredere betekenis heeft.
Dus als je de Straatkrant koopt, zo weinig mogelijk plastic verbruikt of een alleenstaande moeder uit de brand helpt, dan ben je keihard succesvol. Al moet ik er zelf nog aan herinnerd worden. Daar heb ik gelukkig mijn lief voor. En een tegeltje.
David W. Orr is milieuwetenschapper. Het citaat komt uit zijn boek Ecological Literacy Educating our Children for a sustainable world. Het kwam uit in 1991.